Na savoir – vivre zawsze jest czas. Nigdy nie jest za późno, ani za wcześnie aby podjąć naukę odpowiedniego zachowania. Potocznie zwrot ten kojarzy się z dobrymi manierami oraz kulturalnym zachowaniem odpowiadającym normom społecznym. Kultura osobista stanowi wartość ponadczasową.
Dziecko, poznając świat poznaje normy i zasady w nim panujące. Jednak osoba, która dotychczas była wychowywana bez wskazówek dotyczących „dobrych manier”, początkowo może nie rozumieć, dlaczego należy „tak” postępować. Rady dotyczące savoir – vivre początkowo mogą się spotkać z oporem i niechęcią. Nie należy więc oczekiwać, że malec, który dotychczas nie miał możliwości poznania oraz przećwiczenia zasad dobrych manier, doskonale je sobie przyswoi. Dlatego dajmy dziecku czas na zrozumienie i przećwiczenie danej etykiety. Bądźmy cierpliwi, nie zniechęcajmy się i stwórzmy jak najwięcej okazji do prób postępowania zgodnych z savoir – vivre. Trzeba pamiętać, że dziecko jest doskonałym obserwatorem i z wielkim zaciekawieniem przygląda się zachowaniu osób dorosłych. Osoby szczególnie ważne dla wychowanka, są przez niego postrzegane jako naturalne wzorce do naśladowania. Dziecko zrozumie zasady i opanuje ich zastosowanie. Jeśli jednak zaobserwuje, że jego najbliżsi postępują zupełnie inaczej, może zwątpić w sens tych zasad.
Nauka zasad savoir – vivre nie powinna kojarzyć się dziecku jedynie z obowiązkiem czy sztywną zasadą. Wiadomo, że savoir – vivre ma także sens praktyczny, a jego opanowanie wpływa pozytywnie na codzienne życie. Istotne jest, aby malec zrozumiał ten główny, naturalny motyw „dobrego wychowania”, a nie odczytał go jedynie jako narzucony i obowiązkowy. Aby proces ten stał się naturalny, trzeba pamiętać, że dziecko należy traktować z odpowiednim szacunkiem: spokojnym tonem prosić je o pomoc, a później szczerze podziękować za zaangażowanie. Nie można także zapominać o używaniu słowa „przepraszam”, jeśli urazimy dziecko. Aby zachowania zgodne z zasadami savoir – vivre stały się umiejętnością wykorzystywaną na co dzień, starajmy się stworzyć jak najwięcej okazji do zademonstrowania zachowań z „dobrym wychowaniem.”
Dziecko w wieku przedszkolnym kształtuje większość nowych umiejętności poprzez zabawę. To właśnie w niej tkwi nieograniczony potencjał do nauki i rozwoju. Warto wykorzystać walory zabawy także do nauki savoir – vivre. Jednym z najciekawszych pomysłów do wprowadzania zasad „dobrego wychowania” są teatrzyki. Wykorzystują one naturalną potrzebę dziecka do obserwacji.
Savoir – vivre stanowi wartość ponadczasową i uniwersalną. Postępowanie zgodnie z przyjętymi zasadami wpływa zarówno na kształtowanie poprawnych relacji z innymi, jak i na rozwój tożsamości dziecka. Czasem proste „dzień dobry” wypowiedziane z uśmiechem i empatią znaczy więcej niż tysiąc innych wypowiedzianych słów. Czuwajmy zatem nad tym, aby dzieci nie tylko w domu, ale i w przedszkolu miały szanse na odkrycie zasad savoir – vivre.
Ewa Walaszczyk
LITERATURA:
- „Wychowanie w przedszkolu”, nr 2, luty 2016 – „Savoir – vivre w przedszkolu, czyli jak zostać małym dżentelmenem i małą damą”.
- Kasdepke „Bon czy ton savoir – vivre dla dzieci”, Wydawnictwo Literatura, Warszawa 2018
- Berowska „Zapraszamy znajomych. Savoir – vivre dla przedszkolaka”, Wydawnictwo Dragon, Warszawa 2007